Ik heb vijanden

Het boek ‘Verander je hart verander je leven’ heb ik gisteren in één ruk uitgelezen. Cees Bots schreef het, een man die zijn hart vond vanuit een verleden van narcisme. Die Gods Vaderhart ontdekte en Jezus als zijn Verlosser aannam. Ik zou zeggen een man naar mijn hart. Ergens schrijft hij: ‘…en lees de Bijbel’. Ik weet niet hoe het kwam, maar die boodschap drong ineens tot me door. Dus belde ik de plaatselijke boekhandel of ze de Bijbel op voorraad hadden in de nieuwe vertaling. Ik heb een wat verouderde Bijbel en ik had nog boekenbonnen liggen die ik voor mijn verjaardag had gehad. Uiteindelijk rekende ik bijna 8 euro af. En ik liet het nog inpakken, gewoon omdat ik het mezelf cadeau wilde doen.

Het is een prachtige Bijbel met grote letters. Zonder dat ik daar om gevraagd had overigens. En je moet weten ik ben niet zo’n Bijbellezer. Het lijkt altijd of ik de taal niet versta, het me eigenlijk niet aanspreekt. Mijn boekenkast staat echter vol met boeken die geïnspireerd zijn op de Bijbel, dus helemaal niet verstaan zou ik dus niet zeggen. Maar vanochtend begin ik te lezen in Matteüs en toen gebeurde er het volgende: ik was weer net als voorheen een heel stuk achter elkaar aan het lezen. Betrapte me erop dat het niet binnenkwam, en bladerde terug. Wat stond er eigenlijk? Wat zei Jezus precies?

Ik begon het Bijbelgedeelte over te schrijven, 1 vers en daarachter wat mijn ervaring ermee was. En toen gebeurde er iets, ineens begon het te leven voor mij. Dat wat ik las kreeg betekenis. Want ik las er niet langer overheen, maar stond stil. Al die tijd dacht ik dat ik veel moest lezen, maar ik stond niet stil. Nu wel.

Zo belandde ik bij een gedeelte (Mat.5:38 ) dat spreekt over ‘een oog voor een oog, een tand voor een tand’. Jezus zegt daar: ‘Dit zeg ik daarover: verzet je niet tegen wie kwaad doet, maar keer degene die je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe. Als iemand een proces tegen je wil voeren en je onderkleed wil afnemen, sta hem dan ook je bovenkleed af. En als iemand je dwingt één mijl met hem mee te gaan, loop er dan twee met hem op. Als iemand iets van je vraagt, geef het hem, en keer je niet af van wie geld van je wil lenen.’

Wat betekenen die uitspraken in mijn leven? Het gaat er steeds om dat Jezus vraagt om het tegenovergestelde te doen van wat mijn eerste reactie is. En dat niet alleen, Hij doet er nog een schepje bovenop, want je mag iets extra’s doen. Pas ik dat toe in mijn leven? Nee, zeker weten van niet.

Ik voerde ooit een proces met mijn eerste baas en een tijd lang vond ik het niet minder dan rechtvaardig dat ik de rechtszaak won en hij schuld had. Maar staat dat hier. Dat je lekker in een hoekje van je overwinning moet genieten? Er staat dat als iemand iets van je wil, je dan meer moet geven als waar hij om vraagt. Zou ik vandaag met deze les hetzelfde doen? En aan wie is het oordeel over mijn baas? En als hij zijn poot niet had stijf gehouden, hoe was mijn leven dan gelopen?

Ik kan me voorstellen dat Jezus oproept om het geld dat ik als genoegdoening kreeg aan hem terug had kunnen geven en nog zoveel extra als ik had kunnen missen. Zo vertaal ik wat er staat, als het gaat ‘over mijn onderkleed en sta dan ook mijn bovenkleed af’. Had dat niet de omgedraaide wereld geweest? Ik geloof het wel.

Een stukje verder (Mat.5:43) zegt Jezus: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen; alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel. Hij laat de zon opgaan over goede en slechte mensen en laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen. Is het een verdienste als je liefhebt wie jou liefheeft? Doen de tollenaars niet net zo? En als jullie je broeders en zusters vriendelijk bejegenen, wat voor uitzonderlijks doe je dan? Doen de heidenen niet net zo? Wees dus volmaakt, zoals jullie hemelse Vader volmaakt is.

Wat een prachtig stuk. De vanzelfsprekendheid die er in mijn contacten met mensen zit die me goedgezind zijn en de uitdaging is lief te hebben die me vijandig zijn. Ik als gelovige mag me deze houding aanmeten. God ziet de zonden van mensen aan, maar het is niet aan mij mijn vijanden te oordelen. Nee, zelfs het tegenovergestelde doen, hen liefhebben. Kan ik dat?

Dat vereist van mij dat ik mezelf kan zien als zondig. Dat ik erken dat ik zondig en eigenlijk geen haar beter ben dan al die mensen die mijn vijanden zijn geworden in mijn leven. Ik schreef een heel rijtje namen op in mijn dagboek, mensen die reden hadden om boos op mij te zijn. En mensen op wie ik een goede reden had om boos op te zijn. Vooral die eerste groep maakt mij bewust van mijn zondigheid. En zorgt ervoor dat ik de tweede groep makkelijker kan vergeven.

Heb je vijanden lief. Het was zo’n zinnetje waar ik altijd ver van weg bleef, of zonder gevoel in gebed bracht. Maar nu ik begin te begrijpen wat mijn oordeel over mensen voor plek in mijn leven heeft ingenomen, kan ik langzaam leren lief te hebben. Het gaat er juist om deze mensen lief te hebben. Het besef dat de vijand in de ander ook in mezelf zit. Dat ik ook iemands vijand ben. En dat ik hoop dat mensen mij ook ondanks dat liefhebben en voor mij bidden. Omdat het een illusie is te denken dat ik zonder zonden zou zijn en mensen mij allemaal liefhebben.

Een goede vriendin die ik zaterdagmiddag sprak zag het als die zuivere kern van mensen waar Gods liefde in huist, die in ieder mens aanwezig is. Volgens mij is het mijn opdracht in het leven om mensen in contact te brengen met die zuivere kern, de ziel. Waar God liefde is. Het hart dat in de loop van het leven bedekt is achter allerlei gedrag, achter allerlei pijn. Ik geloof dat ik mensen dichter bij hun hart mag brengen. Dat dat mijn opdracht is. In contact brengen met de liefde van Christus. Dat is waar God mij toe geroepen heeft.