Ik zorg voor mezelf! (1)

Ik zorg voor mezelf! (1)

Niet goed weten waar te beginnen met deze blog. Eerst dacht ik aan een andere titel ‘Autonomie’ maar dat dekt de lading niet helemaal. Dus toch een uitspraak die deze dagen luid in mijn hoofd klinkt: ‘Ik zorg voor mezelf!’. Die uitroepteken erbij staat er niet voor niets, ik wil gehoord worden.

Mijn verleden heb ik vaak genoeg hier uit de doeken gedaan. Er zijn in mijn opvoeding, net als bij ieder ander, dingen mis gegaan. Ik ben een boek aan het lezen dat ik van mijn vriendin geleend heb, dat geschreven werd in 2003 en vertaald in het Nederlands in 2010 ‘Verlost van je verleden’ met als subtitel ‘Ontdek de wortels van je problemen als volwassene, ervaar genezing en maak kennis met jouw door God gegeven bestemming’. Zowel de titel als de subtitel geven perfect weer wat ik de eerste twee hoofdstukken gelezen heb. Het is ook herkenbaar in andere boeken (Michelle Dusseldorp) en de coach-cursus die ik volg (Cleansing Stream).

Het eerste hoofdstuk gaat over het ongeboren kind, de fase tijdens zwangerschap. Het tweede hoofdstuk over de eerste 6 maanden wanneer je een baby bent. Tijdens die periode leer je om door te huilen je behoefte aan zorg aan te geven. Je kan nog niet praten. Als het goed is dan luisteren ouders naar je behoefte om te eten. Echter hier kan het misgaan als ouders voedingsschema’s hanteren, en de baby dus al bijv na drie uur honger krijgt maar het voedingsschema aangeeft dat het pas 4 uur later te eten krijgt. Ouders reageren niet op de behoefte van de baby, met als gevolg dat het probleem van de baby(honger en de pijn van het hongergevoel) niet gehoord worden. Het leert hierdoor het probleemoplossend vermogen te negeren, met als gevolg dat kinderen niet hun eigen problemen leren op te lossen maar leren dat anderen hun problemen oplossen. Het bevordert pessimisme, passiviteit en een fatalistische opvatting over de aanpak van problemen. De baby leert dat eigen gevoelens en behoeften ondergeschikt zijn aan de moeder. En dat het oplossen van problemen teveel energie kost.

Ben jij iemand die slecht is in het oplossen van problemen, moeilijke dingen ontwijkt omdat je er naar jouw idee niets aan kunt doen. Misschien net als ik graag alles bij het oude laat, omdat nieuwe dingen per definitie onvoorspelbaarheid op kunnen leveren en je bang bent de controle te verliezen. Zekerheid je het gevoel bespaart dat je je mogelijk aan moet passen aan situaties die je niet van tevoren ziet aankomen. Het zit allemaal verpakt in wat de baby de eerste drie maanden leert van zijn ouders, erkenning van wie hij is of ontkenning.

De sleutel tot een gezonde ontwikkeling is de symbiotische relatie tussen moeder en kind. Het is de wederzijdse afhankelijkheid van twee verschillende organismen die een relatie van wederkerig voordeel hebben. Als het kind twee jaar is, hoeft de symbiose niet meer te bestaan. Als een moeder van háár moeder gekregen heeft wat ze als kind nodig had om te groeien en zich goed te ontwikkelen, dan heeft ze voldoende in huis om haar baby datgene te bieden dat nodig is voor een gezonde ontwikkeling.

Zoals ik eerder schreef staan de drie aspecten van het voedingsproces -trek, huilen en zuigen - in verband met de drie aspecten van het volwassen probleemoplossend vermogen - voelen, denken en doen. De symbiose die ik hierboven beschreef kan voortduren, als beiden moeder en zoon/dochter een (onbewuste)afhankelijkheidsrelatie nastreven. De navelstreng wordt zo gezegd niet doorgeknipt. Ze blijven aan elkaar vastzitten. De oorzaak ervan moet gezocht worden in de eigen babytijd, veel ouders hebben hetzelfde meegemaakt met hun eigen ouders en niet geleerd op eigen benen te staan. Dus herhaalt zich dit gedrag in de opvoeding met hun eigen baby’s/ kinderen/ volwassenen.

Het gevolg van een ongezonde symbiose kan ertoe leiden dat je je leven lang symbiotische relaties ontwikkelt waarin je genegeerd, verlaten, verdrukt of gecontroleerd wordt. We zijn niet vrij. We worden slaaf. We kunnen ons niet ontwikkelen. Het gevolg van ongezonde symbiose kan zijn dat het kind geen zelfstandig persoon wordt. Het kind wordt dat niet onafhankelijk van de moeder, is niet in staat om zelf oplossingen te bedenken en wil niet verantwoordelijk zijn voor het eigen gedrag. Dit zou echter wel moeten gebeuren wanneer de symbiose ophoudt te bestaan.
De moeder is verantwoordelijk. Wanneer een moeder afhankelijk is van haar kind wat betreft haar zelfbeeld en eigenwaarde, dan zal zij niet snel de rol van verzorger opgeven wanneer haar kind opgroeit en volwassen wordt. (Wordt vervolgt)