Ik als kind 6. Gereformeerd vrijgemaakt

Wij waren gereformeerd vrijgemaakt.

Voor de vrijmaking was mijn vader een flierefluiter. Hij was los op de hand, deed iets met motorrijden en reizerij. Tot hij zijn hart en ziel verloor in de vrijgemaking. Hij hing de flierefluit aan de wilgen en werd degelijk en burgerlijk. Met behoud van wat randjes eigenzinnigheid.
Voor mijn moeder met mijn vader trouwde kraamde ze in het dorp waar mijn vader woonde, bij een stel die uiteindelijk 13 kinderen verwekte. Daar ontmoeten mijn ouders elkaar, vielen op elkaar, verloofden, trouwden, settelden zich in dat dorp en kregen 5 dochters en 1 zoon.
Ik was de tweede dochter.

Vanwege de vrijmaking dreven ze de verzuiling in. Ze voeden ons op volgens de strenge regels van de zuil. De dominee was de baas, maar als mijn vader het niet met hem eens was of als de man te licht op de hand was koos hij zijn eigen koers.
Voor mijn vader was een dominee niet gauw te zwaar. Hij klaagde wel eens over 'verhaaltjesvertellerij' van een dominee die de zaken wat opleukte.
Maar in mijn pubertijd kregen we een zware dominee. Niet alleen in de leer was hij zwaar, ook lijfelijk kleefde de zwaarte aan hem. Zijn vrouw daarentegen was lang en mager.
Naast zwaar was de man saai, zonder opleukerij. In de kerk kon ik daarom niet bij de les blijven ondanks dat ik wist dat mijn vader ons thuis zou overhoren.
'Weten jullie nog waar de dominee over preekte?'
'Euh...'
'Eeuh, over Jezus?'
'Sara die lachtte?'

Nu had de dominee 5 zonen van ongeveer de leeftijd waarop mijn vader 5 dochters had. Later hoorde ik dat mijn vader had gehoopt dat zijn dochters op die zonen zouden vallen.
We hebben het niet gedaan. We vielen niet op hen en nog minder op hun milieu. Het was kaarsrecht, nog strakker dan bij ons.
Maar achter de schermen bleken er scheuren in de degelijkheid te zitten.
Achteraf.
... de dominee en de catechisante..

Voor de zware dominee zijn intrede deed kwam er es een ouderling bij ons langs. Ik was een kind van ongeveer 4 jaar. Het was zondag, de man droeg een zwart pak. Ik stond poppenkleren te strijken met een speelgoedstrijkboutje. Toen vroeg de man: 'mag jij van je moeder op zondag strijken?'
Het was een zwarte vraag van een zwarte man. Het Mocht Niet.
Het was een kwestie van principe. Geen werk op zondag. Niet breien, niet fietsen, niet buiten spelen, niet strijken. Volwassene of kind, er was geen ruimte. Het strijkboutje werd verboden op zondag.
Wel moesten we vanaf een jaar of drie 1 x mee naar de kerk, vanaf zes jaar 2 x. Uit de kerk thee met Overhoring en een koekje.

Onze wereld was duidelijk en overzichtelijk. We gingen niet naar de kleuterschool, die algemeen christelijk was. We gingen naar de vrijgemaakte lagere school. Mijn vader was lid van het schoolbestuur.
Wij hadden geen kinderbijbel. Aan tafel las mijn vader 3 x daags een kapittel uit de bijbel en 's avonds als extraatje stukken uit de parafrase of sola scriptura (dat vonden we vreselijk)
Naast zijn werk als muziekleraar was mijn vader dus schoolbestuurslid, en verder ouderling, bestuurslid van het GPV en voorzitter van de mannenvereniging.
Mijn moeder was presidente van de vrouwenvereniging en bezocht gereformeerd vrijgemaakte ouden van dagen.

We leefden in het oog van De Zuil