De dood voor de kiezen

Ik zit met Margriet in de Pepergasthuiskerk en opeens is daar 'Allerzielen'.
Een herdenking van de doden
Onvoorbereid.
Als een overval moet ik stilstaan bij het snijden van de dood.
Ik wil het niet, want ik wil troost.
Maar krijg de dood voor de kiezen
Ik zit gevangen in de kerkbank, in een hoek tegen de muur. De houten bank is glad en loopt schuin af waardoor ik mezelf tegen moet houden om er niet af te glijden. Ik leg mijn benen omhoog op de bank voor me. Dat biedt steun, maar Margriet is daar niet enthousiast over.
En als de kerk vol mensen loopt moeten mijn benen op de grond.
Daarna storten de woorden en de liederen zich over me uit.
Ik doe een poging om me af te sluiten, word ongedurig en onrustig.
Want met de woorden komen de doden binnen
Mijn broer komt eraan. Zijn leven, zijn lijden, zijn sterven. Hij kreeg de dood voor de kiezen.
Janny komt langs. Een paar weken geleden ging ze dood. Ik was op mijn werk en kreeg het bericht: 'Janny is dood, een hartaanval, plotseling, uit het niets.'
Ik schreeuwde.

Toen ik gister op perron Schiphol stond kwam er een man bij me staan met zijn mobiel. Hij vroeg of ik een mededeling over het treintraject kon vertalen in het engels.
'Vanwege een ongeluk met persoon rijden de treinen niet verder dan Assen'.
Hij en ik moesten via Assen naar Haren en Groningen.
Toen ik in Assen in de ingezette bus stapte hoorde ik van de chauffeur dat het om station Haren ging. Daar gebeurt vaker 'een ongeluk met persoon'.
Zelfdoding dus.
'Het kost veel tijd,' vertelde de chauffeur. 'Ze moeten alle stukjes van het lichaam uit het spoor halen, dat kost iedere x weer uren. Zo zorgvuldig mogelijk proberen ze dat te doen'.
Ik hoor mensen mopperen op NS.
Reizen met de trein, hoe onzeker is dat.
Ik baal ook van de vertraging. Ik wil naar huis. Naast mij zit een vrouw, ze vertelt dat ze vanmorgen vroeg vertrok naar Utrecht en daar materiaal ging kopen om strax kerstkaarten te maken. Ze was de hele dag op sjouw en nu moe. Ze wilde naar huis, maar ze klaagde niet, zei ze.

De volgende dag zit ik in de Pepergasthuiskerk en denk aan mijn broer, aan Janny en aan 'de persoon' van 'de aanrijding met persoon' die liever dood was dan levend.
Die nu dood is. Geslaagde poging. De stukjes van het lichaam bijeengeschraapt en verzamelt voor crematie of begraven.
Wie zouden haar herdenken, of hem?

Dan komen de woorden: 'Wat gij zaait moet eerst sterven voor het tot leven komt en wat gezaaid wordt in geringheid en zwakte, verrijst in heerlijkheid en kracht.'
Als ik later thuis ben lees ik het nog eens:
'Wat gezaaid wordt in geringheid en zwakte, verrijst in heerlijkheid en kracht'.
Mijn broer
Janny
De persoon van de aanrijding met persoon